Er valt wat te kiezen als het gaat om klimaatbeleid
De gevolgen van klimaatverandering worden steeds zichbaarder: droogte, hitte in steden, wateroverlast en overstromingen, verminderde voedselopbrengst en schade door weersextremen. Mensen voelen dat nog niet altijd aan den lijve, maar de kans erop wordt steeds groter. Bij verkiezingen gaat het vaak over zaken die de mensen in Nederland direct raken.
Beeld: © Andreas Rasmussen
We zien de term klimaat weliswaar minder prominent in de verkiezingsprogramma’s terugkomen maar dat betekent niet dat er niets te kiezen valt. Integendeel. Alle partijen hebben als prioriteiten: minder afhankelijk worden van buitenlandse energie, Nederland van het stikstofslot krijgen, veiligheid, migratie,en bovenal: de wooncrisis oplossen. Voor al deze zaken is klimaatbeleid een sleutel tot succes. Ons land klimaatbestendig maken, door onder andere uitstootvermindering, levert een weerbare samenleving en een duurzame economie op.
Toch wordt deze koppeling niet gemaakt. Kiezers zien niet direct de relatie tussen klimaatbeleid en de prioriteiten waar we als land voor staan. Echter, de meeste mensen maken zich nog steeds grote zorgen om klimaatverandering en het merendeel vraagt om klimaatbeleid. De WKR dook in de verkiezingsprogramma’s en maakte een generieke analyse.
Analyse van de programma’s
Je ziet programma’s waarin klimaat en de klimaatdoelen centraal staan met groots toekomstdenken, ingrijpend beleid en scherpe keuzes. Bij de meer progressieve partijen zien we een hoge ambitie. Sommige van de plannen lijken moeilijk te realiseren omdat ze maatschappelijke weerstand oproepen, maar vaker nog omdat wetgeving, infrastructuur en industrie maar langzaam veranderen.
Ingewikkelder wordt het wanneer je in programma’s leest dat partijen wel zeggen de klimaatdoelen te willen halen, maar ook veel mitsen en maren opwerpen zoals betaalbaarheid of de economie die er niet onder mag lijden. Dan krijg je een rem op de klimaattransitie en daar raken niet alleen de klimaat- (en ook natuur) doelen verder mee uit het zicht: ook een veilig, gezond en leefbaar Nederland, mét een onafhankelijke, duurzame economie. Bovendien schuiven we de rekening voor ons uit en die rekening wordt alleen maar hoger omdat we uiteindelijk nog harder een been bij moeten trekken, en het klimaat dan uiteindelijk nog sneller verandert. Ook het Nederlandse bedrijfsleven en dus de economie is hier niet bij gebaat want er is geen duidelijk toekomstperspectief voor bedrijven.
Sommige programma’s willen het klimaatbeleid afschaffen. Dat zou ons land op achterstand zetten, nationaal en internationaal. Het argument dat Nederland maar een hele kleine bijdrage heeft aan de totale globale broeikasgasuitstoot en opwarming is een drogreden: het klopt, maar dat geldt voor alle individuele landen, en toch stoten we met ons allen teveel broeikasgassen uit. Als ieder land zo’n standpunt inneemt zal de uitstoot niet afnemen. Verder kan Nederland het goede voorbeeld geven en ervoor zorgen dat ze zelf economisch profiteert van de voorloper positie. Deze programma’s gaan ook voorbij aan het feit dat onze bijdrage aan de CO2 ophoping in de lucht veel groter is geweest dan het merendeel van alle landen en dat we daar ook van geprofiteerd hebben.
Doelen zijn er niet voor de vinkjes
De klimaatdoelen zijn er niet om een vinkje te kunnen zetten op een Excelsheet. De doelen zijn gekoppeld aan een land waarin wij en toekomstige generaties willen leven. Klimaatbeleid draagt daar aan bij en zorgt dat we nu en in de nabije toekomst een gezonde en schone leefomgeving hebben met voldoende groen en natuur in de buurt. Een veilige plek om te kunnen wonen, bestand tegen klimaatverandering. Waar we onafhankelijk, welvarend en duurzaam kunnen ondernemen en schone lucht inademen.
Hoe partijen concreet de klimaatdoelen willen halen, blijft overigens in veel programma’s onderbelicht. We lezen veel over wat partijen willen, maar niet wat hiervoor nodig is en welke keuzes er dan gemaakt moeten worden. Toch die eerlijke keuzes die Nederland klimaatneutraal en klimaatbestendig gaan maken wat ons betreft cruciaal: het halen van klimaatdoelen is geen moetje maar zorgt voor een Nederland waar je jezelf graag ziet wonen, werken of recreëren. Er valt echt wat te kiezen deze verkiezingen, ook qua klimaat en onze toekomst.