Advies Governance van CO2-verwijdering
CO2-verwijdering is het doelbewust verwijderen van CO2 uit de atmosfeer. Vormen hiervan zijn bosaanplant en het onttrekken van CO2 aan de atmosfeer in combinatie met CO2-opslag. Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) concludeert dat CO2-verwijdering – naast snelle en grote vermindering van uitstoot van broeikasgassen – noodzakelijk is in scenario’s waar de opwarming van de aarde onder de 1,5 °C blijft. Om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te worden, zal Nederland de dan resterende emissies moeten compenseren met CO2-verwijdering.
Daarnaast kan CO2-verwijdering van belang zijn om de mondiale temperatuur weer te verlagen na een eventuele overschrijding van de 1,5 °C. De governance-structuur en het beleid voor CO2-verwijdering is in ontwikkeling. Zo werkt de Europese Commissie op dit moment aan een vrijwillig certificatiekader voor verschillende methoden van CO2-verwijdering.
Zowel op Europees als op nationaal niveau zijn de vervolgstappen vooralsnog onduidelijk. Bijvoorbeeld:
- Onder welke voorwaarden mogen de CO2-verwijderingscertificaten ingezet worden voor het compenseren van resterende emissies?
- Hoe zorg je ervoor dat CO2-verwijdering op een maatschappelijk verantwoorde wijze plaatsvindt?
- Hoe ga je om met verschillen in de opslagduur tussen de verschillende methoden voor CO2-verwijdering?
- Welk beleidsinstrumentarium kan CO2-verwijdering mogelijk maken en reguleren?
- Wat wordt daarbij de verdeling van taken, rollen en verantwoordelijkheden van de verschillende betrokken partijen?
De raad wil antwoorden op dit soort vragen verkennen. Daarom brengt de raad in de zomer van 2024 een advies uit over de governance van CO2-verwijdering. Het advies adresseert de spanning tussen enerzijds voorbereid zijn op de verwachte noodzaak om CO2 te verwijderen en anderzijds voorkomen dat CO2-verwijdering een alternatief vormt voor een voortvarende emissiereductie. Dit leidt tot de volgende centrale vraag voor het advies: Hoe kan op CO2-verwijdering worden gestuurd? In het advies behandelt de raad expliciet de spanning tussen enerzijds voorbereid zijn op de noodzaak om CO2 te verwijderen en anderzijds voorkomen dat CO2-verwijdering tot vertraging van emissiereductie leidt.
Het advies richt zich primair tot de Nederlandse regering en het parlement ter ondersteuning van hun verdere gedachten- en beleidsvorming rondom dit thema . De secundaire doelgroep bestaat uit de Europese Commissie, medeoverheden, andere (EU-)landen, de wetenschap, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven.